Belt Tomaten
“Hortivision verdiept zich in elk vraagstuk en zo ontstaat de beste oplossing”
Toen Belt Tomaten, een grote tomatenkwekerij in IJsselmuiden, besloot om een deel van het bestaande areaal te vernieuwen en uit te breiden, zocht eigenaar Jacob van den Belt zowel technisch vernuft als een zorgeloze projectbegeleiding. Voor beide diensten klopte hij aan bij Hortivision. Zo begonnen Maurice en Hans met de technische engineering van het project, maar verzorgden ze ook verschillende, ondersteunende diensten. “Zij durven samen met ons de verantwoording voor hun keuzes te nemen. Dat is bijzonder fijn.”

Jacob van den Belt is, nu de meeste zaken van de nieuwbouw zijn opgeleverd, uitermate tevreden over het samenspel dat hij het afgelopen anderhalf jaar met Maurice en Hans voerde. Hij vond in Hortivision een partner die het hele traject, van planvorming tot oplevering, met hem meeliep. Maurice en Hans onderzochten alle ideeën en wensen die hij had en zetten deze om in concrete ontwerpen en uitvoeringsplannen. Ook verzorgden zij bijvoorbeeld de technische ondersteuning voor het gehele vergunningstraject en voor de aanvragen van de mogelijke subsidies. Sinds de beslissing voor de bouw werd genomen, ligt ook de verantwoordelijkheid voor de bouwbegeleiding en het projectmanagement in handen van Hortivision.
Bekende kwekerijen
“Vanuit het verleden waren wij al bekend met de kwekerij van Jacob”, vertelt Maurice. “Zo waren wij ook betrokken bij de implementatie van warmtepompen en de luchtbehandeling in zijn nieuwere kassen. Bovendien hebben we iets verderop in IJsselmuiden bij Klaas van den Belt, de broer van Jacob, gewerkt aan een nieuwe tomatenkwekerij met luchtbehandelingskasten. Daarmee hebben we met beide kwekerijen een aardige geschiedenis en weten dus als geen ander hoe de beide kwekers denken en waar hun eisen liggen.”


Ver vooruitdenken
Jacobs tomatenkwekerij in IJsselmuiden was al ruim 20 hectare groot, maar een deel van de kwekerij, ruim 6 hectare, was aan vernieuwing toe. Omdat de rest van de kas energetisch en logistiek aan de oudere 6 hectare was gekoppeld, was het vernieuwen van het oude deel niet eenvoudig. “Om de oude kwekerij van Belt Tomaten te kunnen vernieuwen, moesten we vooruitdenken. We wilden de aanvoer van tomaten uit het andere deel van de kas niet onderbreken. Dat betekende dat we eind 2023, gedurende een korte periode tijdens de teeltwisseling, het nieuwe logistieke systeem moesten realiseren. In een paar maanden tijd bouwden we een corridor en een nieuwe bedrijfshal. Via die corridor konden de tomaten uit de bestaande kassen naar de bedrijfshal worden gereden voor het sorteren en verpakken van de producten”, vertelt Hartman.
“Ik vond het belangrijk dat Maurice en Hans die hele reis meeliepen”, gaat Jacob verder. “Ze houden het overzicht en zijn echt een klankbord. Geregeld krijg ik dan te horen: ‘zouden we dat wel zo doen?’. Vervolgens gaan ze, vaak uit eigen beweging, op onderzoek uit en komen dan met de beste of een nog betere oplossing. Zodra je de discussie met Hans en Maurice aangaat, merk je dat er altijd iets zinnigs en vaak iets beters uitkomt. Ze verdiepen zich in elk onderwerp en komen zo tot de beste keuze.”
“Ik vond het belangrijk dat Maurice en Hans die hele reis meeliepen”, gaat Jacob verder. “Ze houden het overzicht en zijn echt een klankbord. Geregeld krijg ik dan te horen: ‘zouden we dat wel zo doen?’. Vervolgens gaan ze, vaak uit eigen beweging, op onderzoek uit en komen dan met de beste of een nog betere oplossing. Zodra je de discussie met Hans en Maurice aangaat, merk je dat er altijd iets zinnigs en vaak iets beters uitkomt. Ze verdiepen zich in elk onderwerp en komen zo tot de beste keuze.”
Geïsoleerde luchtslurven
Een van de innovaties in de nieuwe kwekerij van Belt Tomaten zijn de geïsoleerde slurven voor de luchtbehandelingskasten (LBK). Deze zijn eind 2024 ook direct in zijn bestaande kassen opgehangen. “Het probleem met de huidige slurven is dat ze veel condens veroorzaken dat op het waterdichte grondfolie terecht komt, zeker als je koudere buitenlucht wilt toevoeren. Ik liep al langer met het idee om de slurven van noppenfolie te maken. Uit modelberekeningen en proeven bleek dat hier grote voordelen te halen zijn”, vertelt Hans. “Het was alleen niet eenvoudig om dit idee naar de praktijk te vertalen. Voor we ze ophingen, hebben we deze innovatie daarom uitgebreid getest en doorgemeten. Nu kunnen zowel Jacob als zijn broer Klaas – bij wie we deze slurven ook hebben geïnstalleerd – met koudere buitenlucht inblazen, zonder dat er vele liters condensvocht in de kas terecht komen. In totaal werken straks alle LBK’s in de ruim 31 hectare tomatenkassen bij de beide broers met deze geïsoleerde slurven. Het is een innovatie die, zo verwacht ik, voor veel meer telers een interessante oplossing zal zijn.”

Gescheiden personeelsstromen
Naast de bouw van de nieuwe kas en corridor begeleidde Hortivision ook de bouw van de nieuwe verwerkingshal, het kantoorgebouw, de energievoorziening en de nieuwe ruimte voor de medewerkers. “Voor die laatste functie hebben we ook een bijzondere oplossing bedacht”, vertelt Maurice. “De kantines en kleedruimtes voor de medewerkers die in de hal en in de twee verschillende afdelingen van de kwekerij werkzaam zijn, hebben we fysiek gescheiden. Vanzelfsprekend moeten alle medewerkers door gesloten desinfectieruimtes en kleedkamers voordat ze in de kas kunnen komen. Maar we hebben er ook voor gezorgd dat de medewerkers via een hoger gelegen en van elkaar gescheiden corridor naar de kas lopen waarin ze werkzaam zijn. Daardoor is de kans op infecties veel kleiner. Door de voetgangerscorridor hoog boven de grond te plaatsen, kan op de begane grond van de corridor het geautomatiseerde vervoer van tomaten plaatsvinden.”
Naast de bouw van de nieuwe kas en corridor begeleidde Hortivision ook de bouw van de nieuwe verwerkingshal, het kantoorgebouw, de energievoorziening en de nieuwe ruimte voor de medewerkers. “Voor die laatste functie hebben we ook een bijzondere oplossing bedacht”, vertelt Maurice. “De kantines en kleedruimtes voor de medewerkers die in de hal en in de twee verschillende afdelingen van de kwekerij werkzaam zijn, hebben we fysiek gescheiden. Vanzelfsprekend moeten alle medewerkers door gesloten desinfectieruimtes en kleedkamers voordat ze in de kas kunnen komen. Maar we hebben er ook voor gezorgd dat de medewerkers via een hoger gelegen en van elkaar gescheiden corridor naar de kas lopen waarin ze werkzaam zijn. Daardoor is de kans op infecties veel kleiner. Door de voetgangerscorridor hoog boven de grond te plaatsen, kan op de begane grond van de corridor het geautomatiseerde vervoer van tomaten plaatsvinden.”
Geavanceerde energievoorziening
Voor de kas ontwierp Hortivision twee warmtenetten die in cascade schakelbaar zijn. De eerste is een groeinet met een vergroot verwarmingsoppervlak – “We hebben hiervoor de buisrail uit de oude kas hergebruikt” – zodat Belt Tomaten met lagere aanvoertemperaturen kan werken. Het tweede net is een traditioneel nieuw buisrailsysteem. Daarnaast zijn de transportleidingen zo ontworpen dat in de toekomst de kassen met een warmtepomp kunnen worden verwarmd. Verder heeft Hortivision een energieruimte ontwikkeld die, in de loop van het project, werd uitgebreid door aanvullende wensen. Zo komt er naast een grote WKK met een vermogen van 4,6 MW ook een elektrische boiler van 30 MW. Verder creëerden ze vanuit de energieruimte warmtekoppelingen met alle kassen van Belt Tomaten, in totaal bijna 20 hectare. Ook is er een warmteleiding geboord naar de kwekerij van Klaas, die ruim een kilometer verderop ligt. Met deze warmtekoppeling kan er in twee richtingen warmte worden uitgewisseld. De temperatuur van de warmhoudregeling kunnen de kwekers naar wens regelen en dat kan bovendien vanuit beide zijden. Daarnaast is er een aansluiting op een gloednieuwe warmtebuffer van 8.000 m3. Met de e-boiler heeft Jacob een middel dat, niet direct maar in de toekomst, mogelijk ook door netbeheerders aan te sturen is. Zij kunnen deze dan bij een overschot aan elektriciteit gebruiken om de overtollige energie nuttig aan te wenden. “Mede door de aanwezigheid van de e-boiler en de WKK treffen we bij Belt Tomaten ook voorbereidingen voor koppelleidingen waarmee Jacob het surplus aan warmte aan derden in de buurt zou kunnen leveren, of die warmte kan terugleveren aan het lokale aardwarmtenet in de Koekoekspolder”, besluit Maurice. Naar verwachting zal het complete project begin 2025 volledig zijn opgeleverd.